DERNEK KURULUŞU

Dernek kurma hürriyeti 1982 Anayasamızın 33 üncü maddesinde düzenlenmiş olup, herkes önceden izin almaksızın dernek kurma ve bunlara üye olma ya da üyelikten çıkma hürriyetine sahiptir. Hiç kimse bir derneğe üye olmaya ve dernekte üye kalmaya zorlanamaz. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu 59 uncu maddesinde dernekler; kuruluş bildirimini, dernek tüzüğünü ve gerekli belgeleri yerleşim yerinin bulunduğu yerin en büyük mülkî amirine verdikleri anda tüzel kişilik kazanacakları belirtilmiştir. Bu nedenledir ki dernek kurmak izne tabii değil bildirime tabidir. 7405 sayılı Spor Kulüpleri Ve Spor Federasyonları Kanunu kapsamında kurulmakta olan spor kulüpleri için mevzuata aykırılık giderilmez veya noksanlık tamamlanmazsa başvuru il müdürlüğü tarafından reddedilir denilerek zımnen izinle kurulma yolu kabul edilmiştir.

Dernek kuruluş işlemleri için kuruluş bildirimi ve belgelerin doğruluğu ile dernek tüzüğü, en büyük mülkî amir tarafından altmış gün içinde dosya üzerinden incelenir. Kuruluş bildiriminde, tüzükte ve kurucuların hukukî durumlarında kanuna aykırılık veya noksanlık tespit edildiği takdirde bunların giderilmesi veya tamamlanması derhâl kuruculardan istenir. Bu istemin tebliğinden başlayarak otuz gün içinde belirtilen noksanlık tamamlanmaz ve kanuna aykırılık giderilmezse; en büyük mülkî amir, yetkili asliye hukuk mahkemesinde derneğin feshi konusunda dava açması için durumu Cumhuriyet savcılığına bildirir. Cumhuriyet savcısı mahkemeden derneğin faaliyetinin durdurulmasına karar verilmesini de isteyebilir. Bu nedenledir ki dernek kuruluşu için gerekli iş ve işlemlerimizin mevzuata uygun ve hızlı bir şekilde yürütülmesi için danışmanlık hizmeti almanız yerinde olacaktır.

Dernek kuruluş işlemleri için gerekli olacak belgeler aşağıda verilmiştir.

1- Dernekler en az 7 gerçek ya da tüzel kişi tarafından doldurulmuş, imzalanmış kuruluş bildirim formu,

2- Kurucular tarafından her sayfası imzalanmış, bir adet dernek tüzüğü,

3-  Dernek kurucuları arasında tüzel kişiliklerin bulunması halinde; bu tüzel kişilerin unvanı, yerleşim yeri ve kuruluş belgesi ile tüzel kişiliklerin organları tarafından yetkilendirilen gerçek kişi de belirtilmek kaydıyla bu konuda alınmış kararın  örneği,

4- Kurucular arasında yabancı uyruklular varsa, bunların Türkiye’de yerleşme hakkına sahip olduklarını gösterir belgelerin örnekleri,

5- Tapuda mesken olarak gösterilen yerde kurulacaksa, apartman sakinlerinden oy birliği ile onay alındığını gösteren muvafakat name,

Yukarda yer alan belgeler dernek kurucu üyelerinden birisi tarafından il sivil toplumla ilişkiler müdürlüğüne başvuruda bulunulur, başvuru sahibine kuruluş bildirimi ve eklerinin alındığına dair Alındı Belgesi (EK- 1) verilir ve dernek, kütüğe kaydedilir.

Dernek nedir?

En az yedi gerçek ya da tüzel kişinin hedeflerini sürekli olarak gerçekleştirmek amacıyla bir araya gelmesiyle oluşan sivil toplum kuruluşuna dernek (eski adıyla cemiyet) adı verilmektedir. Vakıfların aksine kişi topluluğunu ifade etmektedir.

Dernek kuruluşunu kimler yapabilir?

Önceden izin almaksızın herkes dernek kurma hakkına sahiptir. Asker, polis gibi kamu kolluklarına ait memurlar için düzenlenen kanuni haklar saklıdır. Fiil ehliyetine sahip ve reşit olmak da gereklidir.

Dernek kurmanın faydaları nelerdir?

Tüm dünyada önemi gittikçe artan Sivil Toplum Kuruluşları, ülkemizde de çok etkili bir konumda bulunmaktadır.

Vakıf, Kulüp, Oda vs. ile kıyasladığımızda en etkili olan oluşumun dernekler olduğunu söyleyebiliriz.

Derneğin tüzel kişilik gücü ve aynı amaç ile hareket eden kişilerin bir araya gelmesinin verdiği güç ile güzel bir etki ortaya çıkarmaktadır.

Dernek kuruluşunda yapılması gerekenler nelerdir?

• Dernek tüzüğünün her sayfası imzalanmalıdır.
• Kuruluş bildirimi tum kurucular tarafından imzalanmalıdır.
• Duruma göre muvafakatname, tapu, kira kontratı istenebilir.
• Tüzük onaylandıktan sonra ihtiyacınız olacaklar;
• Karar defteri,
• Üye kayıt defteri,
• Evrak kayıt defteri,
• İşletme defteri,
• Dernek kaşesi,
• Dernek makbuzları,
• Alındı belgesi,
• Gider makbuzu,
• Ayni bağış alındı belgesi,
• Ayni yardim teslim belgesi,
• Banka hesabı açılması için noterden imza sirküleri,
• İhtiyacınız olacak tüm basılı evrakları matbaamızdan temin edebilirsiniz.

Dernekler amaçlarına göre kaça ayrılır?

• Mesleğinizi – sektörünüzü temsil eden; İhtisas Derneği,
• Birikim ve araştırmalarınızı daha geniş kitlelere ulaştırma amaçlayan; Kültür-Sanat Derneği
• Spor coşkunuzu temsil eden; Spor Kulübü Derneği
• Hemşehri dayanışmasını ön plana çıkan; Hemşehri Yardımlaşma Derneği
• Bunun dışında farklı amaçlara göre de dernek kurmak mümkündür.

Dernek Kurulduktan Sonra Neler Yapılır?

Dernekler kurulduktan sonra da bir takım işlemler söz konusudur. Bundan sonra zorunlu tutulması gereken dernek defterleri alınarak, notere yahut İl Sivil Toplum Müdürlüğüne tasdik ettirilmektedir. Bunun dışında şu gibi sürçeler de yer almaktadır;

1. Dernek geçici başkanı tarafından karar defterinde DERBİS şifresinin alınmasına dair karar örneği ve dilekçesi, DERBİS şifresinin talep edilmesi
2. Mühür ve dernek kaşesi basımı
3. Vergi dairesinden vergi kimlik numarası alınması
4. Kurucu üyeler arasında, ilk genel kurul gerçekleşene dek görev dağılımı olması
5. İlk yıl içerisinde iç denetim raporunun oluşturulması
6. Önceki yılın beyanname bildiriminin 1 Ocak-31 Nisan arasında doldurularak DERBİS üzerinden gönderilmesi

Dernek kurmak tamamlandıktan sonra bunların gerçekleştirilmesi de zorunludur. Eğer dernek faaliyetlerinde avantaj kazanmak istiyorsanız şu gibi isteğe bağlı işlemler de vardır;

1. Dernek adının tescil işlemleri
2. Dernek web sitesi açılımı
3. Dernek sosyal medya hesabı kurulumu, yönetimi
4. Dernek tanıtım faaliyetleri, kampanya oluşturulması
5. Yardım toplama izinlerinin alınması
6. Dernek amaçlarına yönelik proje oluşturulması ve hibe başvurusu

Spor derneklerinde sicil tescilinin yapılması

Dernek kurmak ve gerek kurulum sürecini, gerekse kurulum ardından işlemleri en iyi ve sorunsuz bir şekilde gerçekleştirmek istiyorsanız, profesyonel danışmanlık hizmetleri sunan firmamız size yardımcı olmaktadır.

Dernek Tüzüğü Hazırlanması

Dernek projelerinin yürütülmesi kapsamında faaliyet gösterileceğinde, tüzükte söz konusu faaliyete dair maddelerin yer alıp almadığına bakılır. Bu nedenle doğru bir tüzük hazırlamak oldukça önemlidir. Zira bir faaliyet tüzükte bulunmuyorsa ceza uygulamaları vardır.

Her ne kadar dernek tüzüğü sonradan değiştirilebilecek olsa da yalnızca genel kurul toplandığında olabilir. Bu da büyük bir zaman gerektirebilir. Ayrıca bu durum maddi ve bürokratik anlamda da dernek adına zorlu geçebilir. Dolayısıyla ilk adımda tüzüğün doğru bir şekilde gerçekleştirilmesi oldukça önemlidir.

Eğer dernek kurmak istiyorsanız, zorunlu dernek tüzüğü maddeleri ana hatları ile şöyledir;

1. Dernek adı
2. Derneğin bulunduğu merkez
3. Dernek amacı, amacı yapabilmek için gerçekleştirilecek faaliyetler
4. Derneğe üyeliğin nasıl olacağı, üyelikten nasıl çıkarılacağı
5. Genel kurul görev ve yetkileri
6. Genel kurulun nasıl toplanacağı, toplanmaya dair ayrıntılar
7. Yönetim kurulu ve denetim kurulu gibi organların görevleri, yetkileri, nasıl seçilecekleri, yedek üyelerin sayıları
8. Uluslararası faaliyete dair ayrıntılar
9. Derneğin iç denetim şekilleri
10. Üyelerin ödeyeceği giriş ücreti ve yıllık aidat gibi ayrıntılar

Bunların dışında da dernekler zorunlu maddeler de bulundurulmalıdır. Eksik olursa, düzeltilmesi için 30 günlük bir süre verilir.

Dernek Defterleri

Dernek defterleri zorunlu olup kurulum sonrasında alınması, tasdik ettirilmesi gerekir. Zira kanun kapsamında gerçekleştirilen her işlem kayıt altına alınmalıdır. Bunlar oldukça çeşitli olup bilanço defteri, karar defteri, üye kayıt defteri, işleme kayıt defteri, evrak kayıt defteri gibidir. Her birinin ayrıntısı farklıdır.

Eğer bir dernek kurmak istiyorsanız, firmamız size başlangıcından sonuna kadar başarılı bir danışmanlık hizmeti vermektedir. İletişime geçerseniz, konu hakkındaki ayrıntıları hemen alabilirsiniz.

DERNEK KURULUŞU İÇİN GEREKLİ BELGELER

SIRA       DERNEK KURULUŞU İÇİN GEREKLİ BELGELER       

1             Gerçek veya tüzel en az yedi kurucu tarafından doldurulmuş ve imzalanmış Kuruluş Bildirimi Formu

(Dernekler Yönetmeliği Ek-2’de örneği bulunan), 1 Adet

2             Dernek kurucuları tarafından her sayfası imzalanmış Dernek Tüzüğü,                      1 Adet

3             Dernek kurucuları arasında tüzel kişiliklerin bulunması halinde; bu tüzel kişilerin unvanı, yerleşim yeri ve kuruluş belgesi ile tüzel kişiliklerin organları tarafından yetkilendirilen gerçek kişi de belirtilmek kaydıyla bu konuda alınmış kararın örneği,                        1 Adet

4             Kurucular arasında yabancı dernek veya dernek ve vakıf dışında kar amacı gütmeyen kuruluşlar bulunması halinde, bu tüzel kişilerin derneklere kurucu olabilmesine dair İçişleri Bakanlığınca izin verildiğini belirten dernek kurucuları tarafından imzalanmış yazılı beyan,                              1 Adet

5             Kurucular arasında yabancı uyruklular varsa, bunların Türkiye'de yerleşme hakkına sahip olduklarını gösterir belgelerin örnekleri,                   1 Adet

6             Dernek merkezinin (ikametgah) tapu kütüğünde mesken olarak gösterilen yerlerde bulunacak olması halinde kat malikleri kurulunun oybirliği ile alacağı karar örneği (muvafakatname) 1 Adet

• Çocuk derneklerine tüzel kişiler kurucu veya üye olamazlar, Ayrıca, çocuk derneklerinde kuruluş bildirimine, kurucu çocukların yasal temsilcilerinin izni eklenir.
• Dernekler, kuruluş bildirimi ve eklerini mülki idare amirliğine vermek suretiyle tüzel kişilik kazanırlar.
• Mülki idare amirliği tarafından dernek kuruluş bildirimi, gün ve saat belirtilmek suretiyle dernekler birimine havale edilir ve başvuru sahibine kuruluş bildirimi ve eklerinin alındığına dair (Dernekler Yönetmeliği Ek-1 de örneği bulunan) Alındı Belgesi verilir.

Bekir YILDIRIM

 Mali Müşavir

Kamu Gözetim Kurumu Bağımsız Denetçi

SPK Bağımsız Denetçi